Własności soli
Sol attycką powazam, kopalnej nie ganię,
Mozna, owszem, pochwały szczerze pisać na nie.
Jaką ta w skarbcach ziemi rozmnaza się mocą,
Natura nam to grubą przesłoniła nocą.
Ci twierdzą, ze się skała z wiecznych ogniow poci
I kamien słony tworzy z takowych wilgoci;
Inni, ze po jaskiniach swoje gąszcze składał,
Gdy mozniejszy Ocean cały krąg posiadał;
Chymik nie chce z tamtymi łączyć zdania społem
I z trzech swoich najpierwszym sądzi ją zywiołem.
Soli! czyś ty skład morza, czy zywioł, czy kamien,
Spuszczaj się w me potrawy i w milsze je zamien.
Co z głębin pracowitym wyrwać mozna hakiem,
Nic soli wyborniejszym nie celuje smakiem.
Tak szczypie usta lubo, jako gdy w zapale
Ostrozny ząb uciska na piersi korale.
Stąd jest tak poządana, tak u wszystkich wzięta,
Że ją lubią zarowno ludzie i zwierzęta.
Pierwsza stołow okrasa, czy posty, czy gody,
Wszystko mija, ta nigdy nie wychodzi z mody,
Z miłych przyczyny skutkow nad inne minery
Ta najwięcej przypadła do gustu Wenery.
Szanujcie sol, niewiasty, ona was rozpłodni,
Przez nie męze ojcostwa stawają się godni.
Bolesław, ktory niegdy rządził Krakowiany
(Że się miał czego wstydzić, Wstydliwym nazwany),
Gdy go raz omamiły zawodnicze członki,
Słał z pośpiechem za Tatry szukać sobie zonki.
Kinga, jeszcze naowczas i razna, i hoza,
Była mu do zimnego wyznaczona łoza,
A jako juz mająca wielki kredyt w niebie,
Zabrała sol ojczystą ku męza potrzebie.
Ryły się zupy za nią i podziemnym biegiem
Dopiero nad wiślanym oparły się brzegiem;
Ale ze słaby Pudyk z tego nie korzysta,
Umarła Kinga w Sączu, płacząca i czysta.
Że co dzien Europejczyk więcej jest bogaty
Przez nowe od Kolomba znalezione światy,
Że się Sławnie Elijot broni nad Cieśniną,
Nie jestze oczywistą sol tego przyczyną?
Ani długo w fortecy, ni na morzach onych
Bawić się bez zywności mozna by solonych,
Gdy więc tak wielą dobra ta minera darzy,
Dziwię się, ze jej Egipt nie stawiał ołtarzy.
Ale przy tych przymiotach ma tez i przysady,
Nade wszystko, ze niszczy publiczne obrady.
Wszak i pod naszym okiem Sejm zepsuła wolny,
Jeśli nie sol, przynajmniej interesik solny.
(3 votes, average: 3,00 out of 5)